Saturday, March 19, 2016

Onderaktief tot Hashimoto's - die pad van diagnose

Soos ek in die  vorige inskrywing gemeld het, ek is in 2000 al met onderaktiewe skildklier gediagnoseer. Wat dus beteken dat Hashimoto's heelwat langer as wat ek daarvan bewus is, al in my liggaam aktief is.

Maar hoe het ek van die onderaktiewe skildklier bewus geraak?
Wat het my laat dokter toe gaan? Hoekom het hy vir skildklier getoets?

2000 - millenium jaar.
Ons was geseën met twee gesonde kinders, 'n dogter en 'n seun.
Maar ons wou graag meer as net twee kinders gehad het...

en niks gebeur nie.

Ons jongste was toe alreeds 4 jaar oud. Hy was op 4 maande gespeen. En ek het steeds melk in my borste gehad.

Is dit dalk hoekom ek nie swanger raak nie?

Maak 'n afspraak by ons huisdokter.

Hy het gekyk en gesê: Nee. Die melk is gans te min om ovulasie te onderdruk.
Bloedtoetse.

Toets vir verskeie hormone.

Op daardie stadium het ek nog elke woord wat dokters gesê as wet aanvaar. Ek het nog niks bevraagteken nie. Ek was 29.

'n Dag of wat na die bloed getrek is, het hy gebel. Hy het die uitslae ontvang, maar iets kwel hom en hy het verdere ontleding van die skildklierhormone aangevra.

Nog 'n paar dae verloop, toe die oproep. Jy het 'n onderaktiewe skildklier en moet van nou af elke dag 'n (hormoon)pil drink.

So sê die dokter, so doen die pasiënt - getrou elke dag.

Tot ek op 'n dag agter 'n ouerige dame in die ry by die apteek staan. Sy vra vir Eltroxin en Claas (die voordeel van 'n plattelandse dorp, almal ken mekaar) gee haar voorskrif, draai om om dit te bêre en ek roep om hom te keer. Ek moet ook Eltroxin kry. Waarop hy vriendelik antwoord, ja, maar jou gebruik die swaarder pil.

Rebellie het toe effens ontwaak. Hoekom? Hoekom moet ek op 29 'n hoër dosering as 'n dame meer as dubbeld my ouderdom gebruik? Ek is tog nie vet nie! (Op daardie stadium het ek so 60kg geweeg. 5kg swaarder as my troudag en 3 kg swaarder as my algemene gewig vanaf matriek tot na die jongste se geboorte)

Hierop het Claas my rustig geantwoord. "Daar is heelwat meer simptome as net bloot vetsug. Goed soos koue-intoleransie, geweldige moegheid."

"O," was al wat ek kon antwoord. Moegheid. Oordadige moegheid. Dit ken ek .

Ek moes elke middag na middagete gaan slaap. Vir ten minste twee ure per middag, elke dag. Anders kon ek nie die dag deursien nie. Is dit dan wat die skildklier aan my doen?

Die Eltroxin het beslis daardie simptoom hok geslaan. En ek het tevrede en gesus die pilletjie gedrink - vir 15 jaar.

O, ja, en swanger geraak na presies 'n jaar se behandeling. Ons het nog twee seuns ryker geword, voorwaar geseënd!

Snelrat - 2000 tot 2015.
Ek het nooit die onderaktiewe skildklier bevraagteken nie. Nooit oor die medikasie gewonder nie. Ons huisdokter op Potgietersrus het gesê as ek ooit voel die pilletjie doen nie meer die werk nie, moet ek hom laat weet, dan trek ons weer bloed. Maar solank die dosis vir my werk, dan is dit goed.

Met nabetragting besef ek, ek het nooit gevra hoe sal ek weet nie. Die enigste simptoom wat ek van bewus was, was die moegheid en solank dit wegbly, is ek gesond.

Na ons vierde kind se geboorte het ek stadig maar seker gewig aangesit.
Wel, ek word ouer, ek het vier kinders. Dis normaal... (is dit?)

Dan bereik 'n mens 'n punt waar jy eenvoudig nie meer omgee nie en gemaklik voel met jouself en jou eetpatroon. Uiteindelik het ek die skaal op 76kg getrek. Dit was vir my érg!! Ons het meestal net opgekookte groente of vars slaaie geëet. Sedert 2006/7 het ons koring begin uitsny en rogbrood begin eet. Met my gewig bo 70 het ek ook alle brood begin uitskakel.

Maar suiker.... Koffie in die winter, soet, lekker. Met nog 'n lepel vol "Hot Chocolate" in net vir liefde. Coke, sjokolade (net 'n bederfie na die wiskunde klasse)...

In 2014, na ons kuier in Nieu-Seeland, het ek daadwerklik begin om suiker ook uit te sny, bittermoeilik. Ek het wel so 2 kg in 10 maande verloor.

2015 - diagnose - Hashimoto's (sien inskrywing hier)

Vir die eerste keer doen ek deeglike navorsing (goed, goed.... gebruik en oorbruik ek Google) oor die hele siekte-ding. Presies wat gebeur met my? Wat gaan nog gebeur en hoekom?


Terugskouend kan ek skielik meer as net een simptoom uitlig.

Kroniese moegheid

Letterlik. Jy staan moeg op. Daar is geen, absoluut geen rede voor nie. Jy het 'n goeie nagrus gehad.
Soms kan jy glad nie slaap nie....

Koue hande en voete.

My man moes altyd my hande warm maak. In die kerk het ek my hande binne sy grotes toegevou, net vir daardie hitte.
Wanneer ek die babas se doeke moes ruil, moes ek eers my hande in warm water "ontdooi" voordat ek hul doeke kon losmaak. My hande was eenvoudig net te koud.
In my vorige kuierwerf het ek geskryf oor manlief se reaksie een aand wat ek my koue voete teen sy warm bene gedruk het...
As ek nie net voor ek in die bed klim, veral in die winter, 'n warm bad neem nie, kry ek nie geslaap nie. Ek kan eenvoudig nie my voete warm kry nie. Onmoontlik. Ek sal ure wakker lê en koud kry, selfs onder twee komberse.
Wanneer ek my voete uit kouse en skoene haal, is hulle yskoud - wol, mohair of katoen, om't ewe.

..... Maar ek het aanvaar, dis maar hoe dit is. 
Ander manne kla ook oor hul vroue se koue hande en voete.

Lae Libido (vrieskas)

Daar kon baie redes hiervoor wees, waarvan die vernaamste die seksuele molestering as klein dogtertjie (buurman). 
Of dalk my grootwordjare, die tyd waar daar nooit oor "die s-woord" gepraat is nie. Dit was taboe.
Manlief moes maar met min tevrede wees....
Ek het later selfs 'n hipno-terapeut gaan sien om te help met hierdie aspek van ons huwelik. Want ek het geglo dat dit in my kleintyd lê. Die terapie het gehelp, sommer depressie ook aangespreek.
Maar geleidelik het ek weer teruggeval in 'n "nie-vanaand-nie-skat" groef.
Hoe kon ons raai dat die vlinder-orgaan die skuldige is (al gehoor van bytjies en blommetjies...? vlinders en vruggies?)

....maar soveel vroue word deur mans en media as yskaste, koulik, vrieskaste beskryf.
Soveel grappies, skimpe, liedjies selfs, is daar al oor geskryf.
Wie beskou dit as 'n simptoom van 'n siekte?

Pynlike menstruasiekrampe, PMS, Siklus en vloei

Ag, nee, regtig! Almal het mos maar seer.
Ja, dit is so. Maar die Skrif sê met pyn sal ons geboorte gee, nie menstrueer nie!
Pyn, so erg dat ek elke maand die eerste twee dae moes klasse bank op universiteit.
So erg, dat ek flou geword het op kampus.
So erg dat ek nie sonder pynpille, warm baddens en warmwatersakke kon deurkom nie.
Daar was 'n tyd, na my kinders se geboortes, waar hierdie pyn verdwyn het! Waarlik, dit was weg. Ek kon leef en asemhaal.
Maar die laaste 3-4 jaar het dit met felheid weer toegeneem. Ander vroue kon nie glo dat ek na vier swangerskappe en geboortes steeds met soveel pyn sit nie. Dit was my realiteit.
My siklus was op 23 dae maksimum. Waarvan ek 3 dae hewige vloei ondervind het en vir 6 dae volle beskerming moes dra.
PMS - o genade! Vra my geliefdes. Irritasie, vinnige humeur, geïrriteerdheid.
Hoe moes ek weet dit alles is simptome van 'n onderaktiewe skildklier?

....want almal het mos maar seer, niemand praat regtig hieroor nie
Dis mos normaal, die media skryf dan soms daaroor,

Depressie

Na ons oudste se geboorte, het die suster gesê ek het nageboortelike depressie en moet daarna laat kyk. Manlief wou nie byt nie en het geglo ek moet my regruk.
In die tyd by die hipnoterapeut het hy depressie diagnoseer en my deur hipnoterapie gehelp.
'n Paar jaar daarna, stap ek die dokter se spreekkamer binne met vier siek kindertjies. Sy woorde was: "Vergeet die kinders, daar is fout met jou" en het ek my eerste dosis anti-depressante gekry. Vir ses maande...
Net om 2 jaar later weer deur 'n kursus te werk.

....Wie sou glo dis die skildklier se skuld? 
Ek het genoeg rede om andersins ook depressielyer te wees.
En daar is mos baie sulke pasiënte.

Kroniese sinus, nasale drup

Die liewe Bosveld. Die ding maak my behoorlik siek. Ek het permanent sinus, snuif-snuif aan 'n loop neus, sluk-sluk aan post-nasale drup.
Dis die stuifmeel, die grassade, die gifstowwe wat die saaiboere spuit, die stof...
Wanneer ek by my ouers kuier of by die see is, dan verdwyn dit, maar in die wildtuin is dit eens so erg.

.... dit was die eerste simptoom wat onder die nuwe behandeling
verdwyn het. My stem het herstel en my slymkeel is weg.
Dit was nie die Bosveld nie....



Die volgende klompie simptome het ek nie eens geweet ek het dit nie, nie voor dit verdwyn het nie.:

Geswolle gesig

Ek was mos maar oorgewig, dus is die swelling mos maar as gevolg van dit.

Pikswart kringe onder die oë

Ons predikantsvrou het keer op keer gevra: Is jy siek? Jy het hierdie donker kringe.
En ek het keer op keer geantwoord: Dis die sinus.
Of: Ek het nie goed geslaap nie.

Rustelose bene, hardlywigheid, boepens, die feit dat ek na die laaste twee kinders ook nie swanger geraak het nie...


Hier en nou - waar staan ek vandag?

Ek moet vertel.
Ek het die AIP (autoimmune protocol) begin volg en was werklik hondbang vir die eerste menstruasie na ek met die dieet begin het. Want ek mag geen pynpille nou drink nie. Niks. Ek het gebid en angstig gewag.

D-dag het aangebreek en .... voorwaar, geen pyn nie!  Dit was ongelooflik.
Daarna, maand vir maand, net 'n bewussyn van 'n dowwe kramp, maar geen pyn nie.

Ek het gewig verloor, verloor steeds... Ek weeg nou 58kg. En my klere hang soos sakke aan my.
My swart kringe onder die oë is weg.
My gesig is nie meer geswel nie.
My pa merk keer op keer op hoe mooi my vel geword het (ek het nie eens agtergekom dat daar agteruitgang was nie)
Die PMS is beter.

Maar dis nog 'n lang-lang pad. Daar is nog baie dinge wat moet regkom. Waarvan die teenliggaampie-telling die absoluut belangrikste is.

Daar is dinge wat verkeerd geloop het, na ek die dieet en die medikasie begin neem het. My hare het begin uitval, ek kry gewrigs- en spierpyne. Dit maak my bang... My ouma het rumatoïede artritis gehad. 

Tog het ek soveel MOED. Want ek weet, die koers wat ek nou ingeslaan het, sal werk. Die getuienisse lê die internet vol.

Manlief kan nie wag dat ál die simptome verdwyn nie.... :-)

Groetnis

Friday, March 18, 2016

Hashi.. wat?

Dit was die gevoel wat ek gehad het...

            Die hoese watse ding?

Dit was in Julie 2015 dat dinge begin skeefloop het. 'n "Ding" het in my keel begin "groei".
Amper soos wanneer jy hartseer is en 'n knop in die keel kry.

Bewus van hom, maar sodra ek die oggend my Eltroxin-pilletjie (vir onderaktiewe skildklier) 
gedrink het, was dit beter. Ek moet bieg, ek was in die drie maande vooraf effe laks met die pilletjie.... raak nogal moeg vir die elke dag se slukkery.

Maar, hoe later hoe erger. Die knop wou later nie meer sak nie. 
Ek moes sluk-sluk. Soms gewonder of hy my uiteindelik gaan versmoor.

Kort-kort moes ek keel skoonmaak.
Op 'n dag, besef ek, my stem! 
My stem het verander!! 
Wanneer het dit gebeur?

Hierdie "ding" is besig om my menswees te omsingel.
En ek weet 'n paar goed vas en seker.

Ek wéét dit is my skildklier. Ek is immers in 2000 gediagnoseer met onderaktiewe skildklier.
Ek wéét ek vertrou nie 'n gewone dokter met hierdie "ding" nie. Hulle gaan my wil sny, en oor my dooie liggaam, dít gaan ek nie toelaat nie.

So begin 'n soektog na 'n naturopaat of homeopaat wat van skildklier kén. Iemand wat weet wat hy / sy doen.

Op facebook kry ek 'n naam.
Met google kry 'n nommer en adres.
Met 'n gewone foonoproep 
(daar is darem nog dinge wat nie deur die rekenaarskerm gebeur nie) 
kry ek 'n afspraak - my eerste by 'n homeopaat.

12 September 2015.
Ek praat alweer te veel.
Snuif-snuif kort-kort om die 
nasale drup by die "ding" verby te dwing.

'n Lewendige bloedanalise word gedoen.
Ek sien hoe my rooibloedselle aanmekaar klou 
en gans te min spasie vir suurstofoordrag hou.
Ek sien vrye radikale skade op my rooibloedselle.
En klomp ander goete wat ek nie lekker verstaan nie.

Sy voel liggies, vlinderbewegings 
oor die vlinderorgaan in my nek.
Ja, daar is 'n knop aan die regterkant.
Sonar...

          Ek gaan na die hospitaal daar naby.
                               Radiologie.
                                          Patologie - want om te weet moet ons bloed toets.

By radiologie is die uitslag: Hashimoto's Thyroiditis.
My gesig word 'n vraagteken... maar my mond is stil.

Want die radioloog probeer my oortuig om eerder een van hul besondere endokrinoloë te gaan sien. Wat weet 'n homeopaat nou eintlik? Enne, die endokrinoloë het ditse en datse grade...

Swyg, Marelize, swyg.
"Hulle gaan my sny," glip dit uit.

Ag, aarde, nou eers weer 'n hele tirade.... uiteindelik kon ons ontsnap.

Die volgende dag kry ek die oproep - my teenliggaampie telling is hoog (dit moet onder 35 wees, myne is 342). Nie uitermate hoog nie, mense het al lesings van in die 1 000'e gehad. Maar vir my klink dit na 'n gestadigde dood.

Dan weer, is dit nie wat lewe maar in elk geval is nie? Gaan ons nie maar elke dag 'n klein stukkie dood nie? Leef ons nie om uiteindelik te sterf nie? Om dan, eers dan waarlik te mag en kan lééf!!

My medikasie moet bestel word. Sy sal dit aanstuur.

Intussen gaan ons wildtuin toe.
En ek het 'n naam: Hashimoto's

Google werk oortyd.
Ek slaan my hande saam oor wat ek alles lees.
Hoekom het niemand dit gesê nie?
Hoekom verswyg hulle dit?
Of weet hulle eenvoudig nie?

In meer as 90% van alle onderaktiewe skildkliergevalle in die Westerse kultuur, is Hashimoto's die oorsaak van die onderaktiwiteit!

Hoor mooi... Hashimoto's veroorsaak onderaktiewe skildklier.
Dis nie onderaktiewe skildklier wat Hashimoto's veroorsaak nie.

Ek is in 2000 al gediagnoseer... 15 JAAR!!

Hoe lank het ek al Hashimoto's?
Hoeveel skade is al gedoen?

Die vrae maak my gek.
My gedagtes is vir geen oomblik stil nie.

Vakansie gaan hou?
Met al hierdie warrelvrae in my gemoed?

Ons vertrek 2 weke na my diagnose - Punda Mariahek toe.
Ons stop by The Ranch buite Pietersburg vir 'n vinnige ontbyt en draaitjie loop.
Byna in die dorp tref dit my: - My tablet!! Dis in die badkamer by The Ranch.

En die trane stroom vryelik.
Vir die eerste (maar nog lank nie die laaste nie) 
keer breek die spanning my totaal.
Ek huil ontroosbaar.
Ek is so baie bang vir hierdie monster in my.
Hierdie ding wat homself wil opvreet.

My liggaam.
Sy eie teenliggaampies val hom aan.
Die soldate wat my teen vyande, 
teen siektes,
 teen selfs kanker moet beskerm, 
vreet myself op... 
asof ék vyand nommer een is.

Ons draai om, verloor kosbare tyd.
In die badkamer kry ek die skoonmaker. Ja, sy het die tablet na die kantoor geneem. Ek druk haar vas.
Dankie, dankie, dankie.... fluister ek terwyl trane weer van vooraf stroom.

In die kantoor kry ek my tablet, hakkel en stotter verby die knop wat nou dubbel sy grootte is, snik-snik kar toe. Druk 'n noot in die skoonmaker se hand en ons draai weer die kar se neus noord...

Here, wat lê vir my voor op hierdie pad? 
Ek weet, ek het dit nog altyd relatief maklik gehad... 
Ek is bang, Here, so baie bang. 
Stap saam met my, dra my, lei my... 
maar bo alles, help my.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~


Simptome van Onderaktiewe Skildklier lê ongelooflik wyd.
Die skildklier tas letterlik elke sel in die liggaam aan en beïnvloed alle liggaamsfunksies.
Indien jy enige van hierdie simptome ervaar - laat toets vir Hashimoto's en nie net vir onderaktiewe skildklier nie. (Hulle móét TPO, TgA, T3, T4 en selfs meer toets)

  • onverklaarbare moegheid. Staan moeg op. 
  • Slapeloosheid. Bedags uitgeput, snags wakker
  • Tel gewig op, sonder om eetgewoontes te verander.
  • Kan nie gewig verloor nie, al dieet jy en doen oefening
  • Koue hande, koue voete
  • Uitermate gevoelig vir temperatuur, veral koue. Gooi ekstra komberse oor terwyl ander nog die laken afskop.
  • "Brain Fog" - kan nie konsentreer nie, verloor die draad van die storie, geheue is swak.
  • Rustelose bene, spier- en/of gewrigspyne.
  • Hardlywigheid
  • Pynlike krampe tydens menstruasie
  • Hewige bloeding met menstruasie
  • Meer gereelde menstruasie
  • Chroniese sinus
  • Verlies van buitenste derde van wenkbroue
  • Wonde vat langer om te genees as ander persone s'n 
En dit is maar enkeles.... Hier is 'n hele lange lys (300 +) van simptome

Jy hoef nie aan alles te ly nie.
En meestal het ons almal een of ander tyd een van hierdie goed, maar vir die persoon met onderaktiewe skildklier is dit 'n daaglikse, maandelikse of weeklikse stryd.


Groetnis